Ministarstvo finansija je donijelo Smjernice za upravljanje rizicima (SL.Novine 65/18) na osnovu kojih će obveznici utvrditi operativne i strateške rizike, procjeniti ih, definisati mjere za postupanje po rizicima, dokumentovati podatke o rizicima u registar rizika kao i izvještavati o rizicima.
Potrebno je voditi računa da su strateški i operativni rizici međusobno povezani i da se ne mogu razmatrati izolovano jer kumulativni učinci operativnih rizika mogu utjecati i ugroziti i realizaciju nekih strateških ciljeva i na taj način operativni rizici mogu uzrokovati i strateške rizike. Na ovaj način se lakše određuje koji se nivo rukovodstva bavi kojom kategorijom rizika.
Na osnovu opštih i posebnih ciljeva kao i načina ostvarenja sadržanim u Strateškom planu utvrdiće se strateški rizici.
Strateški rizici su neželjeni događaji koji mogu nepovoljno utjecati na:
– ostvarenje dugoročnih i srednjoročnih ciljeva
– strateških prioriteta institucije
– nacionalnih i/ili regionalnih/lokalnih prioriteta
– prioriteta određenih javnih funkcija i resora ( zdravstvo, zaštita životne sredine, pravosuđe, stabilnost javnih finansija, sigurnost i sl.).
Strateški rizici usmjereni su na šire interesne grupe, građane, krajnje korisnike usluga i slično.
Strateški rizici se utvrđuju prilikom izrade strateških dokumenata. Ukoliko to nije slučaj, onda će strateški dokumenti, odnosno ciljevi i prioriteti sadržani u strateškim dokumentima služiti kao podloga za utvrđivanje strateških rizika, procjenu učinaka/efekata i vjerovatnoće rizika kao i određivanje mjera za njihovo ublažavanje.
Za utvrđivanje strateških rizika polazište ili izvori informacija mogu biti:
– ciljevi i prioriteti iz strateških dokumenata
– izvještaji o realizaciji strateških dokumenata
– višegodišnji budžeti/finansijski planovi
– izvještaji eksterne/interne revizije
– izvještaji koji ukazuju na promjene/trendove u području koje je interesantno za instituciju
Upravljanje strateškim rizicima odgovornost je rukovodioca korisnika javnih sredstava koja za potrebe upravljanja strateškim rizicima treba da sarađuje s najvišim nivoom rukovodstva u organizaciji i institucijama iz nadležnosti. Upravljanja strateškim rizicima treba razvijati kao sastavni dio procesa strateškog planiranja i donošenja ključnih odluka na najvišem rukovodećem nivou.
ODGOVORNOSTI U UPRAVLJANJU RIZICIMA
Upravljanje rizicima mora biti podržano kroz cijelu organizaciju od menadžmenta do zaposlenih. Svi zaposleni moraju da budu svjesni postojanja rizika unutar bilo kojeg dijela sprovođenja procesa! Potrebno je stalno jačanje svijesti i edukacije zaposlenih o važnosti upravljanja rizicima!IZ NAŠIH SMJERNICA:
GRUPE RIZIKA SU STRATEŠKI I OPERATIVNI
1.STRATEŠKI RIZICI
1.1. Politički rizici: neuspjeh u realizaciji javnih politika u nadležnosti organizacije
1.2. Finansijski rizici: sposobnost organizacije da ispuni svoje finansijske obaveze, finansijski efekti predloženih odluka i investicionih projekata
1.3. Socijalni rizici: sposobnost organizacije da odgovori na promjene u demografskim i socioekonomskim trendovima
1.4. Tehnološki rizici: sposobnost organizacije da se nosi sa tehnološkim promjenama i da ih koristi za rješavanje zahtjeva korisnika/građana
1.5. Zakonodavstvo: neusaglašenost sa tekućim ili mogućim promjenama nacionalnog ili evropskog prava (rastuća važnost, obzirom na pregovarački proces sa EU)
1.6. Životna sredina: posljedice po životnu sredinu, trendove energetske efikasnosti, zagađenja, recikliranja, odlaganja otpada i sl.
1.7. Konkurentnost: konkurentnost usluga (u smislu troškova i kvaliteta, npr. privatni /javni vrtići) i sposobnost organizacije da pruži vrijednost korisnicima usluga, odnosno ono što traže
1.8. Korisnici/građani: neispunjavanje sadašnjih i budućih potreba/očekivanja građana
2.OPERATIVNI RIZICI
2.1. Profesionalnost: profesionalizam zaposlenih u obavljanju poslova odnosno pružanju usluga
2.2. Finansijski rizici: finansijsko planiranje i izvršavanje finansijskog plana, ažurnost naplate prihoda, kontrola obaveza i sl.
2.3. Regulatorni rizici: povrede propisa, tužbe, spoljne inspekcije
2.4. Zaštita ljudi, imovine i dr. resursa: požar, bezbjednost, očuvanje zdravlja, sprječavanje nesreća, održavanje vozila, postrojenja, opreme
2.5. Dobavljači/spoljni partneri: neuspjeh u realizaciji ugovora za pružanje usluga, radova, isporuku proizvoda u odnosu na ugovorenu cijenu, kvalitet, specifikaciju i sl.
2.6. Tehnološki rizici: operativni rizici vezani za IT sisteme, opremu, mašine i sl.
Nema komentara